Η εν λευκώ επιλογή των ταινιών αυτού του προγράμματος γεννήθηκε από ένα ερώτημα που με απασχολεί τόσο ως θεατή όσο και ως κινηματογραφίστρια: Τι είναι πολιτικός κινηματογράφος; Πολύ συχνά κρίνουμε το «πολιτικό» με βάση το θέμα μιας ταινίας ή τον βαθμό της ακτιβιστικής της πρόθεσης. Αυτό όμως που έχει σημασία σε ένα έργο είναι η φόρμα του να είναι αντάξια των προκλήσεων και των ερωτημάτων που αυτό θέτει. Οι δύο γαλλόφωνοι δημιουργοί, η Σαντάλ Ακερμάν και ο νεότερος Ζαν-Γκαμπριέλ Περιό, που έρχονται κοντά με το πρόγραμμα αυτό, έχουν αναμφισβήτητα ένα κοινό χαρακτηριστικό: μια βαθιά έγνοια τόσο για τις φόρμες όσο και για τα περιεχόμενα που τους απασχολούν.

Το σινεμά της Σαντάλ Ακερμάν θεωρείται σήμερα πια «κλασικό». Ωστόσο, το ρηξικέλευθο των αισθητικών επιλογών της φανερώνει το πιο ενδόμυχα πολιτικό της σκέψης της και την τοποθετεί, ακόμα και σήμερα, στην πρωτοπορία ενός πολιτικού κινηματογράφου. Πέρα από μια φεμινιστική ή κουήρ ή άλλη ανάγνωση του έργου της, το πιο σημαντικό είναι ο τρόπος με τον οποίο κινηματογραφεί το βάθος των υπάρξεων, συλλογικών στο Εξ ανατολών και στο Από την άλλη πλευρά, ή ατομικών
–και οικογενειακών– όπως στην τελευταία της ταινία, No Home Movie. Η τιμητική παρουσία στο φεστιβάλ της Κλερ Άθερτον, μοντέζ και συνοδοιπόρου της Ακερμάν, θα μπορέσει να φωτίσει πτυχές του έργου της.

Ο Ζαν-Γκαμπριέλ Περιό προχωρά από τη μία ταινία στην άλλη με έναν τρόπο διαλεκτικό αντιπαραθέτοντας δύο αισθητικές επιλογές: Η μία είναι ρητά ιστορική και πολιτικοποιημένη, βασισμένη στο μοντάζ αρχειακού υλικού (όπως στις ταινίες Μια γερμανική νεολαία και Επιστροφή στη Ρενς (θραύσματα), ενώ η άλλη προσεγγίζει τα πολιτικά σώματα με τον πιο ειλικρινή τρόπο: είτε μέσα από τα συναισθήματά τους (όπως, για παράδειγμα, όταν ακούν το συλλογικό τραγούδι των φυλακισμένων στην ταινία Οι μέρες μας πρέπει οπωσδήποτε να φωτιστούν) είτε δείχνοντάς τα μέσα στη μύχια πραγματικότητά τους, όπως στο Ημερολόγιο, στο οποίο το ίδιο το σώμα του σκηνοθέτη ανάγεται σε πολιτικό θέατρο. Η παρουσία του για πρώτη φορά στην Ελλάδα θα μας δώσει τη δυνατότητα να έρθουμε σε επαφή με το πολυσχιδές έργο του.

ΜΑΡΙΑ ΚΟΥΡΚΟΥΤΑ